Duidelijker en langzamer praten: 18 tips en oefeningen

Het is onwijs handig om duidelijk te kunnen spreken. Sommige mensen kunnen vanzelf al helder en verstaanbaar spreken. Anderen hebben er wat meer moeite mee. In dit artikel leer je hoe je duidelijker praat en niet meer over je woorden struikelt!

Of je nou beter voor een publiek wilt leren praten of gewoon niet over je woorden wilt struikelen terwijl je praat tegen je crush: deze 18 tips om duidelijker te praten zullen je helpen!

18 tips en oefeningen om duidelijker en langzamer te praten

1. Praat bewust extra langzaam: langzaam praten = duidelijker praten

Als je iets niet erg goed kunt, is het altijd slim om het eerst rustig te oefenen. Dat geldt voor alles wat je wilt leren: autorijden, piano spelen en dus ook praten. Zorg dat je bewust extra langzaam gaat praten.

Praat zo langzaam mogelijk, zonder dat het het echt te langzaam wordt. Als je de hele tijd langzaam praat, wen je eventueel (na een paar weken) aan die rustige tempo. Soms zul je vergeten langzaam te praten, dat geeft niet. Als je maar blijft zorgen dat je langzamer praat wanneer je merkt dat je weer gehaast begint te spreken.

Een goede vuistregel is om even snel te praten als je kan schrijven. Je kunt met je vingers uitschrijven terwijl je praat, om zo een idee te krijgen van een geschikte tempo om te praten.

“Langzaam praten is duidelijk praten. Rustig is soepel, soepel is snel.”
-Liam Forster

Er zijn meerdere redenen waarom je te snel praat: je hebt misschien een soort gevoel dat je snel moet praten om gehoord te worden, of je bent zenuwachtig. Het kan ook zijn dat je een andere taal spreekt die een hogere tempo heeft, waardoor je in het Nederlands te snel praat.

Dit allemaal is op te lossen door bewust erop te letten. Adem voor dat je begint met praten in, en spreek de eerste twee lettergrepen extra langzaam uit. Probeer zoals Morgan Freeman, of Obama te praten.

Lees ook: Niet geleerd voor een toets? Dit moet je doen! (8 stappen)

2. Spreek elk woord helemaal duidelijk uit: rek woorden uit

Een veelvoorkomende oorzaak waardoor mensen onduidelijk praten, is dat ze niet alle klanken van elk woorden helemaal duidelijk uitspreken. Bekijk bijvoorbeeld het woord “duidelijk”. Wie snel praat en niet goed helemaal nauwkeurig woorden uitspreekt, zegt al gauw “duid-lijk”.

Om dit oplossen, kun je oefenen door alle klinkers uit te rekken, en een nadruk te geven aan alle klanken. Neem het woord “medeklinker”. Probeer dan dit te zeggen: “Me…-duh…-kling…-ker. Articuleren is heel belangrijk als je goed verstaanbaar wilt spreken.

Doe je mond en lippen daadwerkelijk open als je praat. Binnenmonds praten zorgt ervoor dat je minder goed verstaanbaar bent.

3. Neem jezelf op

Duidelijker langzamer praten tips oefeningen microfoon

Wie zichzelf ooit heeft horen praten via een opname of filmpje weet precies hoe naar het klinkt. Je stem klinkt vaak heel erg anders dan je zelf zou verwachten.

Hoe je jezelf hoort via een geluidsopname, is ongeveer hoe anderen jou horen. Maak je geen zorgen, je stem klinkt “normaal” je bent gewoon iets anders gewend.

Dat jouw eigen stem opeens zo vreemd klinkt, komt doordat het geluid van je stem anders je oren bereikt wanneer je aan het praten bent. Het is normaal om dat je het niet leuk vindt om je eigen stem te horen.

Toch moet je je stem leren kennen en te accepteren, zodat je weet waaraan je moet werken, om duidelijker te leren praten.

Wanneer je jezelf opneemt en beluistert, kun je herkennen wanneer je struikelt over je woorden. Ik zeg bijvoorbeeld “het is” vaak te erg aan elkaar, waardoor je uiteindelijk “hts” hoort.

4. Oefen de woorden en klanken die je moeilijk uitspreekt (articuleren!)

Bepaalde woorden zijn lastig om correct en duidelijk af te spreken. Vooral als Nederlands niet je eerste/moedertaal is, kunnen sommige klanken en woorden erg moeilijk zijn om uit te spreken.

Het kan dan helpen om die woorden uit te kiezen, en herhaaldelijk te proberen dichter bij de “juiste” uitspraak te komen.

Lees ook: 10 tips voor meer motivatie voor school

5. Een geruststelling aan meertalige mensen

Veel van de mensen die moeite hebben met duidelijk spreken zijn meertalige mensen. En daar is een reden achter. Zelf heb ik een groot deel van mijn jeugd Engels onderwijs gekregen, thuis spreek ik Chinees, en ik begon pas in groep 7 Nederlands te leren.

Meertalige mensen hebben het voordeel dat ze meerdere talen kunnen. Het probleem is dan dat je vaak een accent hebt in een of twee van die talen. Ook zijn sommige talen sneller dan andere, waardoor je te snel kan gaan praten. Vervelend, ik weet precies hoe dat voelt, je bent dus niet alleen!

6. Gebruik “tongbrekers” om duidelijker te leren praten

Tongbrekers zijn zinnen of combinaties van woorden die expres lastig uit te spreken zijn. Ze bevatten meestal herhaaldelijk een bepaalde klank, waardoor zelf ervaren sprekers over hun woorden struikelen. Kies er eentje uit die je erg lastig vindt, en oefen ermee! Op Tongbrekers.net staan een aantal tongbrekers om te oefenen!

Lees ook: Cum Laude: Wat betekent dat? Cum laude slagen doe je zo!

7. Zorg bewust voor een momentje rust na elke zin

Daag jezelf uit door na elk zinsdeel een momentje rust te houden. Dat zorgt meteen voor meer rust in je spraak, en geeft jezelf, en de luisteraar een momentje om tot adem te komen.

Als je een spreekbeurt geeft, zeg je: “Hallo allemaal *rust*, mijn naam is Alan Tseng *korte rust* en vandaag, ga ik jullie wat vertellen over donuts *rust*.”

Lees ook: Doelen stellen voor jezelf in het nieuwe jaar 2022! (SMART doelen)

8. Luister naar goede sprekers

Duidelijker langzamer praten tips oefeningen gesprek

Er zijn onwijs veel goede sprekers waarnaar je kunt luisteren om beter te leren praten. Denk aan bekende politici (Obama, Hugo de Jonge), filosofen (Alan Watts), muzikanten of professionele sprekers (De presentator van het journaal). Kijk naar hoe ze praten, en leer daarvan.

Je zult zien dat ze niet alleen duidelijk praten, maar ook hun lichaamstaal benutten om hun boodschap goed over te brengen aan anderen.

Kies daarnaast eventueel bekendse speeches uit de geschiedenis en leer die uit je hoofd. Oefen met het houden van die betogen. Je leert er onwijs veel van, je wordt een betere spreker, en je kunt dan ook heel soepel mensen citeren!

9. Oefen met hardop lezen met een intense fluistertoon

Terwijl ik dit artikel schrijf, lees ik ook hardop wat ik opschrijf. Des te meer je hardop leest, des te beter je erin wordt.

Ik las recent een artikel die vertelde hoe je langzamer kon leren praten. Volg de instructies hieronder!

“Mark a paragraph / in this manner / into the shortest possible phrases. / First, / whisper it / with energetic lips, / breathing / at all the breath marks. / Then. / speak it / in the same way. / Do this / with a different paragraph / everyday. / Keep your hand / on your abdomen / to make sure / it moves out / when you breathe in / and moves in / when you speak.”
Inc.com, Marian Rich

10. Praat tegen een spiegel

Het kan aan het begin nogal vreemd voelen om tegen een spiegel te praten. Maar het is heel goed om zo te oefenen. Het is zo een fantastische manier om jezelf te zien en horen praten. Bovendien helpt het je heel erg om meer zelfvertrouwen te krijgen.

11. Vraag om feedback en maak er ook echt gebruik van!

Na het houden van een presentatie of spreekbeurt kun je vragen aan je klasgenoten of leraren wat ze ervan vonden, en vooral of je duidelijk sprak. Als ze je verbeterpunten geven, moet je niet meteen ontkennen dat je iets niet goed doet. Leer ervan. Mensen geven niet zomaar zonder reden kritiek.

Lees ook: Schoolspullen lijst middelbare school (brugklas) 2022

12. Maak oogcontact

Kijk wanneer je tegen iemand praat diegene aan en als je voor meerdere mensen spreekt is het goed om een beetje rond te kijken over de verschillende mensen. Zo hou je de aandacht vast van je luisteraar.

Denk daarnaast ook aan je lichaamstaal. Sta rechtop, ga niet met je vingers in je zakken zitten en gaan niet heen en weer schommelen op je benen. Het kan storen.

Lees ook: Meerkeuzevragen beantwoorden: 16 tips

13. Ontspan

Volgens mij zijn er 3 voornaamste redenen waarom mensen duidelijker willen leren praten: soepel overkomen bij iemand die je leuk vindt, een goede spreekbeurt of presentatie houden voor een groep mensen, of omdat je niet meer over je woorden wil struikelen.

Het essentiële is dat je ontspant. Ontspan! Schouders los, diepe adem en gaan. Doe gewoon rustig aan! Misschien nogmaals deze citaat:

“Langzaam praten is duidelijk praten. Rustig is soepel, soepel is snel.”
-Liam Forster

14. Praat op je eigen toonhoogte

Duidelijker langzamer praten tips oefeningen stem

Vooral jongens in de puberteit hebben last van een veranderende stem. Er is een bepaalde periode in de puberteit wanneer je de baard in de keel begint te krijgen. Je stem klinkt dan soms hoog en soms laag. Het gaat gelukkig altijd wel voorbij. Zorg dat je op je eigen, normale toonhoogte praat, dat is natuurlijker en kost minder energie.

Lees ook: Vindt hij me leuk? 25 signalen dat een jongen jou leuk vindt!

15. Oefen tijdens het fietsen

Tegen jezelf praten is een teken van krankzinnigheid, maar ook een van de beste manieren om beter te leren spreken. Praat continu hardop als je alleen bent. Doe de bovenstaande oefeningen (tongbrekers, articuleer-oefeningen) Ideaal om verveling te voorkomen tijdens het fietsen.

16. Verbeter je taalvaardigheid (voorkom taalfouten, en vergroot je woordenschat)

Pas op voor foutieve lidwoorden, voornaamwoorden, contaminaties, pleonasmen, hen/hun, als/dan. Wie praat met veel taalfouten komt veel minder professioneel over. Daarnaast is het handig om een groot woordenschat te hebben, zodat je meer woorden hebt om uit te kiezen tijdens het praten.

Lees ook: Aantekeningen maken op school: 8 tips

17. Leer slechte spreekgewoontes af

Ummm… ja… hoe heet het… eigenlijk…. nou…. en ja… uhhh… dus…. je weet wel….. ummm… Hartstikke irritant, doe dat dus niet.

Lees ook: Je eerste schooldag in de brugklas overleven: 10 tips

18. Heb vertrouwen in je stem!

Jouw stek is prachtig zoals het is. Je kunt het altijd verbeteren, maar zo kun je alles verbeteren. Geloof in jezelf. Als mensen je uitlachen om je stem zijn ze grote sukkels die geen zelfvertrouwen hebben en dus anderen moeten pesten om zich beter te voelen. Negeer hen.

Lees ook: 30 tips voor meer zelfvertrouwen

Bonus: 7 extra tips om beter te spreken

Doe mee aan een debatclub: Handig om te oefenen voor een groep te spreken.
Praat met emotie: Wees geen zombie/robot
Leer zingen: Zangers hebben geweldige stemmen.
Niet roken, het verpest je stem.
Je stem is ’s ochtends altijd minder goed
Drink wat warm water (met honing), als je stem stroevig is,